4 Ağustos 2014 Pazartesi

Riga Sihirbazı Mikhail Tal


Sekizinci Dünya Şampiyonu Mikhail Tal, Riga sihirbazı olarak bilinir. O taşları adeta sihirli değneği ile oynatır. Satranç tarihinin ne kombinatif ve şaşırtıcı oyuncularından biridir. Sezgisel fedaları ünlüdür. Genelde kombinezonlar hızlı sonuç almaya yöneliktir. Feda yaparsınız ve karşılığında ya verdiğinizden fazlasını alır veya mat edersiniz. Ne var ki pek çok zaman Tal bir feda yapar ve oyun devam eder. Belki fedayı bir başka feda takip eder ve Tal'in inanılmaz baskısı galibiyet ile sonuçlanır.

Pek çok zaman Tal kazandıktan sonra oyun dikkatle analiz edildiğinde aslında fedanın hatalı olduğu fark edilir ama buna Tal'in cevabı hazırdır. "Tik, tak zaman işliyor. Tüm bu hamleleri rakibim masa başında bulmak zorunda." Yıldırım oyunlarını da büyük bir enerjiyle oynar. Fedası bazen boşa çıkınca "Olsun, bu sefer zamandan kazanacağım"dır.

Tal keyif adamıdır. Satranca tutkuyla bağlıdır ve satrancı da keyif için oynar. Hani TV'lerdeki berbat bir karakterin lafı vardır ya "Sonunu düşünen kahraman olamaz" diye. Pek memnun olmadan alıntıladık ama Tal de fedaları yaparken sonunu düşünmez, kaybeder miyim diye korkmaz. Merak eder ve fedayı yapar. Onun için satranç bir bilimden çok artistik bir alan ve belki de bir kumar sahasıdır. Ama o defalarca bu tehlikeli anları yaşamış biri olarak gücünün de o konumlardan geldiğini bilir ve karışık konumlardan kaçınmaz.

Gerçek hayatta da arkadaş canlısıdır. Oyunu bitince bir barın yolunu tutar, içkisini içer, sigarasnı tüttürür. Kim olursanız olun onun yanına gidip sohbet etmek isteseniz sizi kırmaz.

Kahraman Olgaç'ın anlattığı bir hikaye vardı. 12 yaşındaki Tal elinde satranç takımı ile Dünya Şampiyonu Botvinnik'in yazlığına gider ve kapısını çalar. Botvinnik'e meydan okumaktadır ama Botvinnik'in eşi onu geri yollar. 11 yıl sonra Tal Dünya Şampiyonluğu için Botvinnik'in karşısına çıkacaktır. İlk oyunda 1.e4 oynayacağını da ilan eder ve ilk oyunu güzel bir şekilde kazanır. Tam kendi stilinde fırtına gibi eser ve Dünya Şampiyonu olur. Bir yıl sonra ise bilenmiş Botvinnik unvanını geri almayı başarırır.

İşin ilginci ilk maçta Tal açılıştan iyi çıkmaz ama istediği tarzda konumlara ulaşır ve başarılı olur. İkinci maçta ise Tal açılıştan iyi çıkar ama stiline uygun olmayan konumlarda oynadığı için ise başarısız olur. Kafayı açılışa takanlar için şüphesiz bu da ilginç bir ders sayılabilir.

Tal hayatı boyunca sağlık sorunları çekmiştir. Böbreği alnır ve defalarca ameliyat olur. Çok genç yaşta, 55 yaşında vefat eder. Hastanede gözlem altındayken dayanamaz kaçar ve Kasparov ile de oynayacağı bir yıldırım turnuvasına katılır. İşte görüntüle bu turnuvadan.


3 yorum:

  1. Yeni jenerasyona anlatılacak en deli dolu en tarz ustalardan birisin sen. Hep yaşayacaksın Riga Sihirbazı!

    YanıtlaSil