15 Ekim 2015 Perşembe

Şampiyon Kızınca!


Magnus Carlsen 2014 yılında hem Dünya Şampiyonluğu unvanını korumuş hem de sonra rapid ve yıldırımda da şampiyon olmuştu. Elbette en önemlisi Dünya Şampiyonluğu ve rapid ile yıldırım aynı önemde değil. Bununla beraber yine de prestij unvanları. Son şampiyon Magnus Carlsen de elbette bu unvanları kimseye kaptırmak istemiyordu. Rapid yani hızlı satranç yarışmasında tekrar Dünya Şampiyonu olan Carlsen, sonrasında yapılan yıldırım şampiyonasında birinci olamadı. Ne Pomniatchi'ye kaybedince birincilik şansını kaybetti. Maç bitince sinirli olduğu gözden kaçmayan Carlsen adeta duvarlara yumruk atacak gibiydi. Sinirini nasıl yatıştıracağını bilemeyen Carlsen notasyona imza attıktan sonra kalemi fırlatıverdi.

Sonraki oyunda Ivanchuk ile oynuyordu. Oyun oldukça gergindi; ters kanada rok atmış şahlara karşı keskin bir saldırı söz konusuydu. Zaman sıkıştı, Ivanchuk can havliyle saldırdı. Bir feda yapan Ivanchuk Carlsen'in şahının önünü açtı. Kalesi ile daldı ve saniyeler kalmışken hoplayarak hamle yaptı. Carlsen yerinden fırlayıverdi çünkü mat oluyordu. Carlsen yine sinirle kalem, fırlattı. Biraz yana gidince ellerini çırptı isyan etti. Yukarıdaki resim de bu isyan halinden. Üstelik Ivanchuk maçtan sonra iyi de bir alkış yapınca Carlsen sinirden iyice kaskatı kesildi.

Usta satranççılar, şampiyonlar böyle davranabilir mi? Elbette sakinlik içerisinde terk etmek gerekli ama Dünya Şampiyonu bunu yaparsa ilginç olur, haber olur. Üst düzeyde oynayanların ne kadar hırslı olduğunun göstergesi. Yıldırımda Dünya Şampiyonu Grishchuk oldu.

3 Mart 2015 Salı

En Genç Şampiyon Ponomariov



Büyük olasılıkla pek çoğunuz Ukraynalı Büyükusta Ponomariov'un Dünya Şampiyonu olduğunu bilmiyordur. sadece Dünya Şampiyonu değil ama aynı zamanda bu unvanı en genç elde eden.

Doksanlı yılların sonunda hala görevde olan FIDE Başkanı Kirsan Ilyumzhinov tüm satranç geleneklerini yok sayarak satrançtaki temel disiplinlerde değişiklik yaptı. Normalde yarışmalar 2 saat 40 hamle ve sonraki 20 hamle için bir saatti. Bir anda zaman kontrolü tüm oyun için 90 dakika ve her hamle için 30 saniye artırma haline geldi. Böylece hızlanan satrançta artık oyunun son bölümünde yıldırım becerileri öne çıkmaya başlamıştı. Ilyumzhinov bununla da kalmadı ve normalde 3 seneye yayılan Dünya Şampiyonluğu sürecini bir anda 1 aya indirdi. 128 Büyükustayı topladı ve bunları eleme usulü yarıştırmaya başladı. İki oyun oynuyorlardı ve yenişemezlerse hızlı satranca geçiyorlardı. yine yenişemezlerse yıldırım oyun.

İşte bu şartlarda yapılan yarışmada o zamana kadar çok ön planda olmayan Ponomariov rakiplerini eleyerek 2002 yılında finale geldi. Finalde rakibi yine Ukraynalı olan Ivanchuk'tu. Sağolsun ki Ilyumzhinov lütfetmişti de maç 6 oyun üzerinden oynandı ama 24 oyunluk maçlarla karşılaştırılınca elbette yetersiz kalır. Dengesiz oyun tarzıyla bilinen Ivanchuk kazanç konumu kaybetmeyi başarınca Ponomariov hem puan hem de psikoloji bakımından büyük üstünlük elde etti ve maçı kazandı. Böylece en genç şampiyon oldu. O sırada rating listesinde Kasparov hala bir numaraydı ve FIDE ile bağı yoktu. Senelerdir kendi başına şampiyonluk maçları düzenlemeye devam ediyordu.

Ilyumzhinov bir atak ile Kasparov'u FIDE'nin sistemine döndürmek için Ponomariov ile bir maç ayarlamaya çalıştı. Ponomariov bazı pürüzler çıkarıyordu ve Kasparov'u suçlamaya başladı. İş uzayınca FIDE Ponomario'un anlaşmadığını öne sürerek unvanı elinden aldı. Kasparov da belli ki satrancı bırakmanın eşiğine gelmişti ve bu birleşme olayı olmayınca işin tekrar uzayacağını ve tekrar müzakerelere girmek zorunda kalacağını düşünerek satrancı bıraktı.

2015 yılı itıbarıyla Ponomariov 31 yaşında ve 2713 elo ile rating listesinde 23'üncü sırada.

Wikipedis: Ruslan Ponomariov

26 Şubat 2015 Perşembe

Son Şampiyon!


Sıklıkla son şampiyonun en güçlü şampiyon olduğu iddia edilir. Evet son tahlilde zaman yolculuğu ile tüm şampiyonlar biraraya gelse son şampiyon üstünlük sağlayabilir büyük olasılıkla ama göreceli olarak güçlerine baktığında elbette durum değişir.

Boris Spassky dünya şampiyonu olduğunda gelmiş geçmiş en güçlü şampiyon ilan eden çevreler olmuştu. Elbette ustalar geçmişteki ustaların katkılarıyla bu seviyeye geliyorlar ve onların sanatını daha da ileriye taşıyorlar ama günümüzde Spassky en kuvvetli şampiyon adaylarından biri olmaz herhalde.

Aynı şekilde Carlsen de şu anda gelmiş geçmiş en iyi şampiyonlardan biri olarak kabul ediliyor. 2013 yılında unvanı Anand'dan aldıktan sonra 2014 yılında yine Anand ile oynadı ve yine inandırıcı bir şekilde kazandı. 27 sene Dünya Şampiyonu kalan Lasker'in yanında 2 sene uzun bir süre değil ama unvan maçları artık her yıl yapılıyor ve artık bu uzun süreli şampiyonlukları kesinlikle zorlu hale getirecek.

Şampiyonluğa  uzunca bir süre sahip olabilmek şüphesiz en önemli kriter olmayacak ama elo listesinde arkasındaki rakibe 60-70 elo fark atmak hele hele bu dönemde oldukça önemli. Gelişen teknoloji küçülen dünya ile artık oyuncular arasındaki farklar giderek azalıyor ama Carlsen yine de farkı açık tutmaya da devam ediyor. Bu açıdan Carlsen çok önemli bir şampiyon.

Bir diğer özelliği Carlsen'in açılışlara yaklaşımı. Dünya Şampiyonları sıklıkla açılıştaki üstünlükleri ile bilinir. Bunun önemli sitisnası şüphesiz Capablanca ama o da açılışta başarısız bir oyuncu değildi. Carlsen ise günümüz ölçeklerinde açılışları vasat bir oyuncu, şampiyon olarak kabul edilebilir. Açılışlarda ana devamyollarını tercih etmemeye çalışıyor. Adeta açılıştan sağsağlim çıksam iyidir düşüncesinde. Hatta bazen beyazlarla bile açılışta kötü duruma düştüğü de oluyor. Caruana ile açılış gücü mukayese edildiğinde oldukça zayıf kalıyor ama oyunortası ve oyunsonu becerileriyle rakiplerine fark atmayı da başarıyor.

Carlsen gelmiş geçmiş en iyi şampiyonlardan biri mi tartışması ayrı ama kazandığı oyunsonlarına bakınca en iyi oyunsonu virtüözlerinden biri olduğu kesin!

Vikipedi: Magnus Carlsen